Jałta doskonale nadaje się na bazę wypadową do poznania okolic, jest w końcu największym kurortem Krymu. Szeroka i różnorodna sieć hotelowo-gastronomiczna gwarantuje, że niezależnie od budżetu każdy znajdzie coś dla siebie. Dobrze rozwinięty transport publiczny zapewnia z kolei łatwą komunikację z Symferopolem (z Jałty do Symferopola prowadzi najdłuższa w Europie linia trolejbusowa), Sewastopolem oraz wschodnią częścią półwyspu. O Jałcie można wiele napisać, jeszcze więcej powiedzieć, ale jedno jest pewne: zobaczyć ją trzeba!
Transport
Autobusy i marszrutki
Jałta jest doskonale skomunikowana z głównymi miastami Krymu. Korzystając z międzymiastowych autobusów dojedziesz m.in. do Sewastopola, Symferopola, Teodozji i Kerczu. Okoliczne miejscowości odwiedzisz natomiast dzięki sieci marszrutek. Zarówno autobusy, jak i marszrutki odjeżdżają z głównego dworca autobusowego. Lokalizacja dworca:
Taxi
Nie daj się naciągnąć i nie trać czasu na targowanie. Zainstaluj aplikację Yandex Taxi, dostępną do pobrania w Google Play, i płać tyle ile miejscowi.
Rejsy wycieczkowe
Odrębną kategorią transportu są rejsy wycieczkowe, jednak nie będę tego tematu tutaj rozwijał, bo oferta lokalnych operatorów zmienia się co sezon. Chyba najtańszym przykładem takiego rejsu jest ten z Jałty do Jaskółczego Gniazda – wspominam o nim w dalszej części tekstu. Z innych kierunków na uwagę zasługują: Koktebel, Sudak, Nowy Świat, Ałupka, Nikita, Gurzuf, Ałuszta. Większość z wycieczek jest dostępna wyłącznie w miesiącach letnich, czyli od maja do września.
Noclegi w Jałcie
Zanim zaczniesz nerwowo przeczesywać booking.com przeczytaj koniecznie mój wpis o aktualnych ograniczeniach w podróżowaniu na Krym. Wyjaśniam w nim, w jaki sposób za pomocą prostego triku uzyskać dostęp do bazy hotelowej półwyspu i zarezerwować noclegi przez internet.
Jeśli jednak przyjeżdżasz bez zarysu jakiegokolwiek planu i wolisz szukać okazji na miejscu, to pamiętaj, że wielu prywatnych gospodarzy prezentuje swoje oferty bezpośrednio na dworcach autobusowych.
Poniżej prezentuję kilka propozycji, które mogą Cię zaciekawić.
Podstawowy standard
Średni standard
Podwyższony standard
Jałta i okolice. Co warto zobaczyć?
Jałta przyciąga turystów chcących wypocząć na krymskiej riwierze. Choć jednak miasto oferuje ograniczoną liczbę atrakcji, to już okolice prezentują się zdecydowanie ciekawiej. Przedstawiam mój przewodnik.
Krymskie pałace
Oddzielny wpis poświęciłem krymskim pałacom, które traktuję nie tylko jako must see okolic Jałty, ale też całego półwyspu. Warto zwiedzić:
- Pałac w Massandrze,
- Pałac w Liwadii,
- Pałac w Ałupce.
Lokalizacja
PIGUŁA INFORMACYJNA
ADRESY:
- Pałac w Massandrze: Сімферопольське ш., 13, Массандра
- Pałac w Liwadii: ул. Батурина, 44-а, Ливадия
- Pałac w Ałupce: Дворцовое ш., 18, Алупка
CENY BILETÓW:
- Pałac w Massandrze: opcji jest kilka, dlatego odsyłam na stronę internetową,
- Pałac w Liwadii: bilet normalny 400 RUB, ulgowy 250 RUB,
- Pałac w Ałupce: ponownie odsyłam na stronę internetową.
GODZINY OTWARCIA:
- Pałac w Massandrze: w sezonie od 08:00 do 19:00, szczegółowa rozpiska na stronie internetowej,
- Pałac w Liwadii: od 10:00 do 18:00,
- Pałac w Ałupce: w sezonie od 08:00 do 20:00, szczegółowa rozpiska na stronie internetowej.
STRONY INTERNETOWE:
- Pałac w Massandrze: worontsovpalace.org
- Pałac w Liwadii: ливадийский-дворец.рф
- Pałac w Ałupce:worontsovpalace.org
Transport
Do wszystkich pobliskich miejscowości można dojechać z głównego dworca autobusowego w Jałcie, którego lokalizację umieściłem na pierwszej mapce. Do Liwadii i Ałupki dostaniesz się wyłącznie marszrutkami, a w przypadku Massandry dochodzą jeszcze trolejbusy.
Omówmy zatem metody dojazdu:
- Pałac w Massandrze: w grę wchodzą wszystkie marszrutki jadące główną drogą z Jałty w stronę Ałuszty (nr 29, 29A, 100, 109, 110) i trolejbusy (nr 41, 42, 52, 53). Przystanek „Верхний Массандровский парк”, skąd czeka Cię 30 minutowy spacer.
- Pałac w Liwadii: marszrutka nr 11, 100, 108. Przystanek „Ливадия”.
- Pałac w Ałupce: marszrutka nr 102 i 132 z dworca autobusowego do przystanku „Воронцовский дворец”. Alternatywnie, ponownie z dworca autobusowego, do Pałacu można dojechać marszrutkami nr 107 i 115. Przystanek końcowy „Алупка – Автостанция”. Zwiedzanie Pałacu dobrze jest połączyć z wycieczką na Aj-Pietri. Piszę o tym w dalszej części wpisu.
Winnice w Massandrze
Będąc w pałacu w Massandrze warto od razu wstąpić do znajdujących się nieopodal winnic. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem, a informacje praktyczne znajdziecie poniżej. Więcej o krymskim winie i winnicach napisałem zresztą we wcześniej opublikowanym tekście „Massandra winem płynącą”. Zachęcam do lektury!
PIGUŁA INFORMACYJNA
ADRES: ул. Винодела Егорова 9, Массандра (ul. Winoroba Jegorowa 9, Massandra),
GODZINY WYCIECZEK: 11:00, 13:00, 15:00, 17:00, 19:00,
GODZINY DEGUSTACJI: 11:50, 13:50, 15:50, 17:50, 19:50,
CENA WYCIECZKI: 300 RUB,
CENA DEGUSTACJI: 450 RUB,
STRONA INTERNETOWA: www.massandra.su
Transport
- Marszrutka nr 29, 29A, 100, 109, 110. Przystanek „Винзавод”,
- Trolejbus nr 3, 41, 42. Przystanek „Винзавод”,
- Cena biletu 17 RUB.
Jaskółcze Gniazdo. Symbol Krymu
Jaskółcze gniazdo (ros. Ласточкино гнездо) to miejsce z pocztówek, okładek przewodników turystycznych i z lodówkowych magnesów. By uniknąć tłumu turystów najlepiej jest się wybrać przed południem, choć na swobodne kontemplowanie widoków radziłbym się nie nastawiać. Teren wokół zamku można zwiedzać zupełnie za darmo, płatny jest za to wstęp do znajdującego się w środku muzeum (nie wchodziłem).
PIGUŁA INFORMACYJNA
ADRES: пгт. Гаспра, Алупкинское шоссе 9А,
GODZINY OTWARCIA: od 09:00 do 19:00 w okresie od V do X, od 09:00 do 16:00 (z wyłączeniem poniedziałków) w okresie od XI do IV,
CENA BILETU (do muzeum): bilet normalny 200 RUB, ulgowy 100 RUB
STRONA INTERNETOWA: замок-ласточкино-гнездо.рф
Transport
Dwie opcje leżą na stole:
- transport lądowy: marszrutka nr 102 i 132. Przystanek „Ласточкино Гнездо”. Bilet kosztuje 25 RUB,
- transport wodny: rejs rozpoczyna się z przystani zlokalizowanej przy Kaplicy Nowych Męczenników i Spowiedników Rosyjskich (ros. Часовня Новомучеников и исповедников Российских). Bilet w jedną stronę kosztuje 400 RUB.
Nic nie stoi oczywiście na przeszkodzie, by w jedną popłynąć statkiem, a wrócić marszrutką. Tak rozwiązałem to w swojej podróży. Przystanek znajduje się niedaleko zamku – tuż przy sanatorium Parus. Zaznaczam wszystko na mapce.
Aj-Pietri
Aj-Pietri (ros. Ай Петри, 1234 m n.p.m.) to nie najwyższa, ale za to najliczniej odwiedzana góra na Krymie. Jej popularność jest tak duża, że uwieczniono ją na słynnym obrazie „Aj-Pietri. Krym”, który na początku 2019 roku został skradziony z moskiewskiej Galerii Trietiakowskiej.
Transport
Tuż przy dworcu autobusowym w Jałcie ustawiają się kierowcy, oferujący transport na Aj-Pietri. Przejazd odbywa się minivanem i kosztuje 400 RUB – jest to opłata za transport w jedną stronę. Auto po drodze zatrzymuje się przy jeziorze (można poobserwować żółwie), wodospadzie Учан-Су, a także na puncie widokowym Cеребряная беседка.
Gotowe wycieczki nie są czymś z czego często korzystam, ani co promuję na blogu, ale nie znam sposobu by na parking przed szlak dojechać komunikacją publiczną. Można oczywiście skorzystać z marszrutki do Ałupki, po czym na Aj-Pietri wjechać kolejką linową (a następnie zjechać z powrotem do Ałupki) – pod względem kosztów będzie to jednak tyle samo. Co więcej, decydując się na ten wariant nie zobaczymy żółwi, punktu widokowego ani wodospadu.
W ramach ciekawostki dodam, że w 2013 roku kolejka linowa uległa awarii i turyści utknęli zamknięci w wagonikach na blisko 9 godzin. Nie piszę tego by Was zniechęcić – przejazd kolejką to ciekawe doświadczenie, a sama jej konstrukcja uchodzi za niespotykaną – pomimo, że odległość między górną, a dolną stacją wynosi prawie 1700 m, to nie zastosowano tam żadnych podpór.
Powrót z Aj-Pietri proponuję połączyć ze zwiedzeniem pałacu w Ałupce i zorganizować w następujący sposób:
- zjazd kolejką linową z Aj-Pietri do dolnej stacji „Мисхор” (koszt 400 RUB),
- spacer do pałacu w Ałupce (mniej więcej 2 km),
- zwiedzanie pałacu,
- powrót do Jałty (metody transportu opisałem w części wpisu poświęconej zwiedzaniu pałaców).
Atrakcje turystyczne Jałty
Bulwar Lenina (ros. набережная им. ленина) – główny deptak miasta, usytuowany nad samym brzegiem Morza Czarnego. W sezonie pełny straganów z pamiątkami, foodtrucków i scen, na których rolę odgrywają uliczni artyści. Jeśli szukasz droższych restauracji, turystycznych knajpek, barów z karaoke i bistro, to bez zastanowienia kieruj się na jałtańską promenadę. Tutaj także koncentruje się życie nocne Jałty. To w bliskim sąsiedztwie Bulwaru Lenina znajduje się zaprojektowany w stylu mauretańskim pałac Emira Buchary. Kontynuując spacer natrafisz na Kaplicę Nowych Męczenników i Spowiedników Rosyjskich i statuę Lenina (popularne wśród mieszkańców miejsce spotkań).
Dwa kościoły, w tym przepiękny Sobór św. Aleksandra Newskiego, również zobaczyć warto. Drugim jest Ormiańska Cerkiew Surb Ripsime, nieco bardziej oddalona od centrum miasta.
Zdecydowanie dalej położony jest natomiast Dom-Muzeum Antona Czechowa. To jednak miejsce, które zainteresuje wyłącznie entuzjastów słynnego rosyjskiego nowelisty.
Dla lepszej orientacji, mapkę z wymienionymi miejscami zamieszczam poniżej:
Jałta i okolice. 3-dniowy plan zwiedzania
Na zwiedzanie Jałty i okolic dobrze jest wygospodarować przynajmniej trzy dni. Wszystko zależy od tego, jak bardzo mocno zamierzasz skupić się na samej Jałcie.
Dzień 1. Jałta i Massandra
Mój plan zakłada zobaczenie wszystkich trzech pałaców, ale nie rekomendowałbym zwiedzania ich jeden po drugim. Zacznij od pałacu w Massandrze, a następnie koniecznie wstąp do winnic (godziny wycieczek podałem wcześniej). W znajdującym się przy winnicach firmowym sklepie możesz uzupełnić zapasy wina na dalszą część wyjazdu. Następnie wróć do Jałty.
Dzień 2. Aj-Pietri i pałac w Ałupce
Nie planuj na ten dzień niczego więcej, ponieważ Aj-Pietri w połączeniu z pałacem w Ałupce wypełnią Ci go po brzegi. Kwestie logistyczne zostały omówione powyżej, teraz tylko dodam tylko dwie uwagi, które mogą okazać się przydatne:
- załóż wygodne buty, gdyż szlak na Aj-Pietri takowych wymaga. Obuwie trekkingowe jest jednak zbędne – zwykle adidasy wystarczą,
- tuż przy stacji kolejki linowej znajdziesz sporo stanowisk z miodem, a zdarzają się również takie z domowym winem. Warto spróbować.
Dzień 3. Rejs na Jaskółcze Gniazdo i pałac w Liwadii
Dość leniwy dzień, ale po wczorajszym – intensywnym – taki się przecież należy. Po śniadaniu wypłyń w rejs na Jaskółcze Gniazdo, co da szansę na uniknięcie tłumu turystów (jacyś jednak na pewno będą – w końcu to jedno z najliczniej odwiedzanych miejsc na Krymie). Kup bilet w jedną stronę, ponieważ wracać będziesz drogą lądową.
Przedłuż swój pobyt
Powyższe propozycje dobrze wpisują się w 8-9 dniowy plan zwiedzania Krymu, który omówię w odrębnym tekście. Nie oznacza to jednak, że wymienione miejsca tworzą zamkniętą listę tych, które warto zobaczyć. Wręcz przeciwnie! Południowy brzeg Krymu to przecież wspaniałe plaże, parki i urokliwe miasteczka. Jeśli masz więcej czasu, możesz rozważyć następujące lokalizacje:
- Nikita (ros. Никита),
- Gurzuf (ros. Гурзуф)
- Ałuszta (ros. Алушта).
Na blogu omawiam po prostu tylko to, co zobaczyłem na własne oczy. Dzielę się swoimi ocenami oraz doświadczeniami. Przedstawiam porady praktyczne, których skuteczność znam z autopsji. Resztę musisz odkryć samemu.
Przeczytaj również: